Soyqırıma görə Myanmara iqtisadi və siyasi təzyiq artır
Soyqırıma görə Myanmara iqtisadi və siyasi təzyiq artır
Posted on : Digər sahələr 04/06/2020
"Asia Times" saytında yayımlanmış hesabatda Myanma ordusu tərəfindən Arakan müsəlmanlara qarşı tətbiq etdikləri zorakılıq və soyqırıma görə dünya ölkələrinin Myanma hökumətinə qarşı addımlarından bəhs edilib.
Tashaio.com xəbər verir ki, hesabatda belə deyilir: Fevralın 26-da Myanma hökuməti ilk dəfə 2017-ci ildə Arakan müsəlmanlarına qarşı təhlükəsizlik qüvvələri tərəfindən ciddi və sistematik zorakılıq etdi. Almaniyanın inkişaf naziri Gerd Müller Arakan azlığının etnik təmizlənməsi səbəbiylə Berlinin Myanma ilə artan əməkdaşlığı dayandırdığını açıqladı.
Müller bildirib ki, zorakılıq qorxusu səbəbindən Banqladeşə sığınmış 700.000 arakanlının təhlükəsiz şəkildə geri gəlmədiyi və ölkədə yaşayan müsəlmanların həyatına təhlükə davam etdiyi müddətdə əməkdaşlıq edilməyəcək.
Müller əməkdaşlığın dayandırılmasının maliyyə yükünü açıqlamayıb. Eyni zamanda, Almaniya hökuməti Banqladeşdəki Arakan qaçqınlarına dəstək üçün 15 milyon avro yardım etdiyini bildirib.
Müller bildirib ki, Myanmar hökuməti məsuliyyəti öz üzərinə götürməkdən və Arakan qaçqınlarının təhlükəsiz, könüllü və ləyaqətli şəkildə geri qayıtması üçün şərait yaratmaqdan imtina etsə, başqa sanksiyaların da olacağını deyib. O, bunun hökumətin fəaliyyətinin məhdudlaşdırılması və hərbi səlahiyyətlilərə vizaların verilməsini, habelə ticarəti əhatə edəcəyini vurğulayıb.
Məruzədə Myanma hökumətinin insan haqlarına qarşı davranışları və hakim partiyanın lideri Ang San Suu Kyinin məsuliyyətsizliyinə işarə edilib. Və o, belə davam edib: 2019-cu ilin noyabr ayında Myanmar iddia edib ki, Qambiyanın 1948-ci il BMT Soyqırım Konvensiyasının pozulmasına dair rəsmi şikayəti, Rahin əyalətinin vəziyyəti haqqında natamam məlumatlar və anlaşılmazlıqlar üzərində qurulub.
Məlumata görə, Suu Kyi Haaqa Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsi prokurorlarına 2017-ci ildə Rahinin şimalında baş verənlərin yalnız silahlı daxili qarşıdurma olduğunu, Arakan Azadlıq Ordusunun (Rohingya müsəlmanlarının hüquqlarını müdafiə etməyə çalışan silahlı qrup) koordinasiyalı hücumlara başladığını və Myanmar ordusunun da cavab verdiyini bildirib.
Bəzi ölkələrin Myanmara etirazını göstərməyə davam edən hesabatda daha sonra belə deyilir: Fevralın 25-də Maldiv adaları Myanmardakı soyqırımla bağlı Qambiyanın şikayətini dəstəkləmək üçün Haaqa Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinə iddia qaldıracağını elan etdi. Yaxın həftələrdə digər ölkələrin də oxşar hərəkətlər edəcəyi gözlənilir. Məsələn, Kanada və Hollandiya dekabr ayında Haaqa məhkəməsində Qambiya ilə işləməyi planlaşdırdıqlarını açıqladılar.
Qambiya şikayəti Myanmar müsəlmanlarının soyqırımına qarşı bir neçə beynəlxalq işdən yalnız biridir. Noyabrın 13-də Arakan və Latın Amerikası insan haqları təşkilatları Argentina məhkəməsində Myanmar hökuməti və hərbi rəsmilərinə qarşı iddia qaldırdı. İş, ağır beynəlxalq cinayətlərdə iştirak etmiş insanların cinayət törətdiyi ölkədən kənar ölkələrdə mühakimə oluna və cəzalandırıla biləcəyi prinsipinə əsaslanır. Məqsəd günahkarları, cinayət ortaqları və Arakan azlığına qarşı cinayətləri gizlədən şəxsləri cəzalandırmaqdır.
Sonda hesabatda aşağıdakı ifadələr yer alıb: Almaniya və Maldiv adalarının təşəbbüsü Myanmarı Arakan müsəlmanlarına qarşı törədilmiş cinayətlərə cavabdeh olduğunu və cavab verməyə məcbur edəcək açıq mesajdır. Qanunu, insan hüquqlarını və həssas azlıqların müdafiəsini qəbul edən digər ölkələr bu sahədə onlara yaxınlaşmalı və hərəkət etməlidirlər.
